ଲକ୍ ଡାଉନ୍ ଡାଏରୀ
ଡକ୍ଟର ଫକୀର ମୋହନ
ନାହାକ
ଘରଠୁ ଦୁଇ ହଜାର
କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ପଞ୍ଜାବର ଚଣ୍ଡୀଗଡ଼ ୟୁନିଭରସିଟିରେ ଅଧ୍ୟାପନା ଆରମ୍ଭ କରିବା ପରେ, ପୂର୍ବରୁ
ଥିବା ପ୍ରାୟ କୋଡ଼ିଏ ବର୍ଷର ପେସାଗତ ଅଭ୍ୟାସ ସବୁ ବଦଳି ସାରିଲାଣି । ଟେଲିଭିଜନ
ସାମ୍ବାଦିକତା ଛାଡ଼ିବା ଓ ଅଧ୍ୟାପନାକୁ ଆପଣେଇବା ପରେ ହୁଏତ ଗତ ଦୁଇବର୍ଷ ଭିତରେ ମୁଁ ଏତିକି
ନ୍ୟୁଜ୍ କେବେ ଟିଭିରେ ଦେଖିନଥିଲି । ଓଡ଼ିଆ, ପଞ୍ଜାବୀ, ହିନ୍ଦୀ ଏବଂ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାର ଟିଭି
ନ୍ୟୁଜ୍ ଦେଖିବା ବେଳେ ମୁଁ ଏବେ ପୁଣି ଥରେ ଅନୁଭବ କରିପାରୁଛି ନ୍ୟୁଜ୍ ରୁମର ଉଷ୍ମତା ।
କୋଭିଡ୍-19ର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ସାରାବିଶ୍ୱରେ ଯୋଦ୍ଧାମାନେ ଲାଗିପଡ଼ିଥିବା ବେଳେ
ସାମ୍ବାଦିକମାନଙ୍କ ଅବଦାନକୁ ଅଣଦେଖା କରାଯାଇନପାରେ । ମନକହୁଛି ପୁଣି ଥରେ ନ୍ୟୁଜ୍ ରୁମକୁ
ଫେରିଯାଇ ଏଭଳି ଏକ ବିଶ୍ୱସଂକଟ କାଳରେ କାମ କରିବା ପାଇଁ ।
ସାରା ବିଶ୍ୱରେ କରୋନା ମହାମାରୀର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ସଂଘର୍ଷ ଚାଲିଛି । ଏହି କ୍ରମରେ ଗତ ମାର୍ଚ୍ଚ 19 ତାରିଖଠାରୁ
ଏଠାରେ ପଞ୍ଜାବ ସରକାର ସମସ୍ତ ସାମାଜିକ ସଂପର୍କ ଉପରେ କଟକଣା ଲଗାଇ ସାରିଥିଲେ । କେବଳ
ସେଥିପାଇଁ ସେହିଦିନଠାରୁ ଆଜି ଯାଏଁ, ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରାୟ ଏକ ମାସ ହେଲା ଘରର ଚାରିକାନ୍ଥ ଭିତରେ
ଜୀବନ ଚାଲିଛି । ସବୁଠୁ ବଡ଼କଥା ହେଉଛି, ଏହି ସମୟ ଭିତରେ କେମିତି ଜୀବନର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ ସବୁ ଠିକରେ ଚାଲିପାରିବ ସେଥିପାଇଁ ବି ପ୍ରୟାସ ଚାଲିଛି । ଏଇତକ
ଦିନ ସମୟ କେମିତି ଅତିବାହିତ ହେଉଛି ଜଣା ହିଁ ପଡୁନାହିଁ । ଦିନକୁ ବାରରୁ ଚଉଦ ଘଣ୍ଟା କାମ
କରିବା ପରେ ବି ଲାଗୁଛି ଆହୁରି ସମୟର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ।
ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବରେ ଏହି
ଲକ୍ ଡାଉନ୍ ସମୟରେ ମୋର ନିଜସ୍ୱ ଅନୁଭୂତି ମୋର ପୂର୍ବ ଅଭିଜ୍ଞତାକୁ ଅଧିକ ବଳିଷ୍ଠ କରିବାରେ ସହାୟକ
ହୋଇଛି । ଯଦିଓ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଛାତ୍ର ଉପସ୍ଥାନଠାରୁ ଶ୍ରେଣୀଗୃହରେ ଶିକ୍ଷାଦାନ, ପରୀକ୍ଷା ଓ
ମୂଲ୍ୟାୟନ ଯାଏଁ ସବୁକାମ ଡିଜିଟାଲ ପ୍ଲାଟଫର୍ମରେ କରିବାକୁ ପଡୁଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଅନ୍ତତଃ ସେଠାରେ
ପିଲାଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତି ଥିଲା ଶ୍ରେଣୀଗୃହ ଭିତରେ । ହେଲେ ଆଜି ସ୍ଥିତି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ । ପ୍ରଥମ
ଥର ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଶ୍ରେଣୀର 50ରୁ ଅଧିକ ପିଲାଙ୍କୁ ଅନଲାଇନରେ ପାଠ ପଢ଼ାଇବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଲା ।
ଯେହେତୁ ସମସ୍ତେ ନିଜ ନିଜ ଘରେ ଅଛନ୍ତି, ତେଣୁ ଅନଲାଇନ ପାଠ ପଢ଼ାଟା ଅଧିକ ସରଳ ହୋଇପାରିଲା ।
ନିଜ କଂପ୍ୟୁଟରର ପରଦା ଉପରେ ଏକା ସାଙ୍ଗରେ ଏତେ ପିଲାଙ୍କୁ ଦେଖିବା ଓ ସେମାନଙ୍କ ସାଙ୍ଗରେ
ଆଲୋଚନା କରିବା ବେଳେ ମୋ ଭିତରେ କିଛି ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି । ଏଭଳି ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ସବୁ
ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ନିଜ ନିୟମିତ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଭିତରେ ଏକ ବିକଳ୍ପ ଭାବେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବା ଦରକାର
। ଆଉ ଏଥିପାଇଁ ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରରେ ଶିକ୍ଷାଦାନ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଭିତ୍ତିଭୂମିର ବିକାଶ କରିବା ଉଚିତ୍
ନୁହେଁ କି ?
ଏତିକି ଦିନ ମୁଁ
କେବଳ ଅନ୍ ଲାଇନରେ ପାଠ ପଢ଼ାଇବା କାମରେ ନିଜକୁ ସୀମିତ ରଖିନାହିଁ । ପିଲାଙ୍କ ପାଇଁ
ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପୋର୍ଟାଲରେ ସମସ୍ତ ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକ, ନୋଟ୍ ଇତ୍ୟାଦି ପ୍ରସ୍ତୁତି କରି ଅପଲୋଡ୍
କରିବାକୁ ପଡ଼ିଛି । ଏ ତ ସବୁ ପେସାଗତ ଜୀବନର କଥା । କିନ୍ତୁ ଏହି ଲକ୍ ଡାଉନ୍ ସମୟ ତକ
କଟାଇବାରେ ଅଧିକ ସହାୟକ ହୋଇଛି ଟେଲିଭିଜନ । ବିଶେଷକରି ପିଲାଦିନର ସ୍ମୃତିକୁ ରୋମନ୍ଥନ କରିବାରେ
ଅଧିକ ସହାୟକ ହୋଇଛି ରାମାନନ୍ଦ ସାଗରଙ୍କ ରାମାୟଣ ଏବଂ ବଳଦେବରାଜ ଚୋପଡ଼ାଙ୍କ ମହାଭାରତ ।
ପୁରୁଣାପାଠର ପୁନରାବୃତ୍ତି ଭଳି, ଏହି ରାମାୟଣ ଓ ମହାଭାରତ ମୋ ସ୍ମୃତିକୁ ଅଧିକ ବଳିଷ୍ଠ
କରିଛନ୍ତି । ପିଲାଦିନରେ ଜେଜବାପାଙ୍କଠାରୁ ରାମାୟଣ ଓ ମହାଭାରତ ସମ୍ପର୍କିତ ପ୍ରତିଟି କାହାଣୀ
ଶୁଣି ଅଧିକ ଜିଜ୍ଞାସୁ ହୋଇଉଠୁଥିବା ଏକ ଚପଳ ମନ, ଯେତେବେଳେ ବର୍ତ୍ତମାନ ମୋ ଝିଅର ଅକ୍ଷୟ
ତୁଣୀରରୁ ବାହାରୁଥିବା ଅନ୍ତହୀନ ପ୍ରଶ୍ନ ସବୁର ଉତ୍ତର ଦେଉଛି, ସେତେବେଳେ ଲାଗୁଛି ସେଦିନର ଶିକ୍ଷା ଆଜି ସାର୍ଥକ
ହୋଇପାରିଛି ।
କାର୍ଯ୍ୟବ୍ୟସ୍ତତା
ପାଇଁ ମୋ ଛୁଆଙ୍କୁ ମୁଁ ସମୟ ଦେଇପାରୁନଥିଲି । ଏବେ ଅନ୍ତତଃ ସେମାନଙ୍କ ସହ କିଛି ସମୟ
ବିତିପାରୁଛି । ଏସବୁ ବ୍ୟତିରେକ ନିଜେ ପଢ଼ିବା ପାଇଁ ସୁଯୋଗ ମିଳିଛି । ତେଣୁ କିଛି ଗବେଷଣାତ୍ମକ
ନିବନ୍ଧ ଲେଖିବା ସହିତ ସାମ୍ବାଦିକତା ସମ୍ପର୍କିତ ଏକ ପୁସ୍ତକର ସମ୍ପାଦନା କାର୍ଯ୍ୟ ଚାଲିଛି ।
ମୋଟାମୋଟି କହିବାକୁ
ଗଲେ, କରୋନାକୁ ନେଇ କୌଣସି ଭୟ ମୋ ମନରେ ନାହିଁ । ଟେଲିଭିଜନରେ ଜଣେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ମନ୍ତବ୍ୟ ମୋର
ମନକୁ ଢେର୍ ପାଇଛି । ସେ କହୁଥିଲେ, ଏଇଟା ଏମିତି ଏକ ଭୂତାଣୁ ଯାହାର ଇଗୋ (ଅହଂକାର) ଢେର ଅଧିକ
। ସେ ସବୁବେଳେ ବାହାରେ ହିଁ ରହିବ, ଯେତେବେଳ ଯାଏଁ ଆମେ ଘରୁ ବାହାରକୁ ଯାଇ ତାକୁ ଘରକୁ
ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରି ଆଣିନାହାନ୍ତି । ତେଣୁ ମାସେ ହେଲାଣି ଘରର ଚାରିକାନ୍ଥ ଭିତରେ ଥିଲେ ବି ମୋତେ
କୌଣସି ଫରକ୍ ପଡ଼ୁନି । ବରଂ ବାହାରର ଚଟପଟା ଖାଦ୍ୟ, ଧୂଆଁ ଧୂଳି ଓ କୋଳାହଳଠୁ ଢେର ଦୂରରେ ଜୀବନ
ଅନବରତ ଚାଲିଛି । ଉପଲବ୍ଧ ସ୍ୱଳ୍ପ ଖାଦ୍ୟରେ ମନ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ଅଛି । ଶାନ୍ତ ଅଛି।
“ମନଃଏବ ମନୁଷ୍ୟାଣାଂ
କାରଣଂ ବଦ୍ଧ ମୋକ୍ଷୟେ” ..
ବାସ୍, ମନ ହିଁ
ସବୁକିଛି । ଥରେ ମନକୁ ବୁଝାଇଦେଲା ପରେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଘର ଭିତରେ ରହିଲେ ବି କେବେହେଲେ ନିଜକୁ
ବନ୍ଦୀ ଭଳି ଅନୁଭବ ହେବ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ମନ ଯେବେ ନବୁଝୁଛି, ତାହେଲେ ଅଧଘଣ୍ଟାଏ ପାଇଁ ବି ଯଦି
ଘର ଭିତରେ ରହିବାକୁ ପଡ଼ିଲା, ତାହା ଦୀର୍ଘବର୍ଷର କାରାବାସ ଭଳି ମନେ ହେବ । ମନ ବିଦ୍ରୋହ କରିବ
। ଏଭଳି ଏକ ଜିଦଖୋର୍ ଅମାନିଆ ମହାମାରୀକୁ ମାରିବାକୁ ହେଲେ ମନକୁ ପ୍ରଥମେ ମାରିବାକୁ ହେବ । ମନକୁ
ଆପଣା ଆୟତ୍ତରେ ବାନ୍ଧିବାକୁ ହେବ । ତେବେ ଯାଇ ଆମେ ବିଜୟୀ ହୋଇପାରିବା । କରୋନାକୁ ପରାସ୍ତ କରିପାରିବା । ..
